Wenecja – Wyspy południowe – San Giorgio Maggiore, Giudecca

Wenecja – Wyspy południowe

Część laguny położona na południe od miasta, ograniczona długimi wyspami Lido i Pellestrina, posiada mniej terenów mieszkalnych niż jej północny odpowiednik. Gdy wypłyniesz poza Giudeccę i San Giorgio Maggiore, które faktycznie należą do Wenecji centralnej, oraz szereg niewielkich wysp w pobliżu środkowej części Lido, i spojrzysz w kierunku lądu stałego, możesz niekiedy odnieść wrażenie, że jesteś na pełnym morzu. Bliższe wyspy są dość ciekawe, natomiast osady wysunięte bardziej na południe odegrały co prawda równie ważną rolę w historii Wenecji, jak bardziej znane wyspy na północy, ale dzisiaj nie oferują turyście nic, poza możliwością przyjemnego rejsu tam i z powrotem.

San Giorgio Maggiore

Projektowany przez Palladia San Giorgio Maggiore (codz. 10.00-12.30 i 14.30-16.30) góruje nad całą wyspą, tak że opinię na temat jego architektury musi z konieczności wyrobić sobie każdy. Ruskinowi kościół się nie podobał; „Trudno sobie wyobrazić projekt bardziej nieokrzesany i barbarzyński, pomysł bardziej dziecinny, plagiat bardziej niewolniczy, budowlę bardziej pozbawioną smaku i pod każdym racjonalnym względem bardziej godną pogardy”. Następcy Palladia odnieśli jednak znacznie lepsze wrażenie i San Giorgio okazał się jednym z bardziej wpływowych przykładów renesansowej architektury kościelnej.

Doskonale wyważone proporcje i typowa dla okresu kontrreformacji surowość wystroju przywiodły Ruskinowi na myśl porównanie z salą posiedzeń. Według niego do kościoła warto było wejść tylko ze względu na obrazy. W prezbiterium wiszą dwa płótna Tintoretta, powstałe w ostatnich latach życia artysty (1592-94) i zaplanowane jako para: Zesłanie manny oraz chyba najsławniejsze ze wszystkich jego dzieł, Ostatnia Wieczerza. Inny obraz Tintoretta z tego samego okresu. Zdjęcie z krzyża, znajduje się w Capella dei Morti (drzwi po prawej stronie od chóru).

Korytarz po lewej stronie chóru prowadzi natomiast do dzwonnicy, która jest jednym z dwóch najlepszych punktów widokowych w mieście (drugi to wieża na placu San Marco). Dzwonnica jest rekonstrukcją wieży, która zawaliła się w roku 1791.

Sąsiadujący z kościołem dawny klasztor benedyktynów, a obecnie siedziba Fondazione Giorgio Cini (połączenie instytutu badania sztuki, szkoły rzemiosła i szkoły morskiej), jest jednym z klejnotów architektonicznych Wenecji. Można tu podziwiać zaprojektowaną w roku 1494 przez Giovanniego Buorę, długą na 128 metrów salę sypialną, podwójną klatkę schodową i bibliotekę Longheny, wspaniały refektarz Palladia oraz dwa krużganki, jeden projektowany przez Giovanniego Buorę i wykonany przez jego syna, a drugi będący dziełem Palladia. W Fondazione odbywają się regularnie wystawy, a w pozostałych okresach klasztor można zwiedzić umawiając się telefonicznie z kustoszem (• 5289900), którego trzeba przekonać o swoim zainteresowaniu architekturą palladiańską.

Giudecca

W najwcześniejszych dokumentach weneckich Giudecca nazywana była Spina Longa, co odnosiło się do jej kształtu. Obecna nazwa wyspy bierze się albo od mieszkających tu od końca XIII wieku Żydów (Giudei), albo od usuwanych na tę i sąsiednie wyspy od IX wieku buntowniczych rodzin szlacheckich (giudicati znaczy „osądzeni”). Zanim brzegi Brenty stały się prestiżowym miejscem na budowę letnich domków, w okresie wczesnego renesansu najbogatsi arystokraci weneccy budowali swoje wille na Giudecca i w niektórych punktach można nadal oglądać pozostałości po ich ogrodach. Obecnie przedmieście to jest niecodziennym połączeniem upadku i witalności. Na wybrzeżu południowym niewielkie zakłady produkcji łodzi i mola rybackie sąsiadują z na pół opuszczonymi fabrykami i pozbawionymi dachów barakami, a od strony miasta kontrastują ze sobą położony na zachodzie, zbudowany w roku 1895 a obecnie opuszczony potężny neogotycki młyn Mulino Stucky i stojący na wschodnim krańcu wyspy najdroższy hotel w Wenecji, Cipriani.

Zaprojektowany przez Palladia w roku 1577 kościół franciszkanów Redentore (codz. 7.30-12.00 i 15.30-19.00) jest głównym zabytkiem na wyspie. W latach 1575-76 w Wenecji szalała zaraza, która pozbawiła życia 50 tysięcy mieszkańców (prawie jedna trzecia ludności miasta). Redentore został zbudowany w dowód wdzięczności Bogu za ocalenie miasta od zagłady i każdego roku, aż do upadku Republiki, w święto Redentore doża i jego senatorowie uczestniczyli we mszy świętej dziękczynnej w tym kościele. Przez most pontonowy szła wtedy do kościoła procesja z Zattere, a dziś tradycję tę kontynuują mieszkańcy Wenecji co roku w trzecią niedzielę lipca.
Obecny stan Redentore utrudnia nieco oglądanie jego subtelności architektonicznych: tynk jest stary, liczne posągi z aureolami i inne dodatki sprawiają wrażenie przepełnienia, a dostęp do wszystkich zakątków kościoła, poza nawą główną, ograniczony jest linami. Najlepsze obrazy, m.in. Madonna z Dzieciątkiem i aniołami Alvise Vivariniego, znajdują się w zakrystii, gdzie mieści się też galeria XVIII-wiecznych odlewów woskowych głów wybitnych franciszkanów, rozmieszczonych w szklanych gablotkach wokół sali.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.